Μοντέρνες τεχνικές στην αντιμετώπιση της σκολίωσης
Τι είναι το Apifix;
Το Αpifix είναι ένα πρωτοποριακό σύστημα που εφαρμόζεται στη σπονδυλική στήλη με διαδερμική ή ελάχιστα επεμβατική τεχνική για την αντιμετώπιση της σκολίωσης. Έχει ήδη δοκιμαστεί στο εξωτερικό και έχει πιστοποιηθεί από την Ευρωπαϊκή ένωση (Εικ. 1). Η ομάδα μας έχει πρωτοπορήσει εφαρμόζοντας το σύστημα αυτό για πρώτη φορά στην Ελλάδα από το 2014 σε παιδιά με σκολίωση έχοντας εξαιρετικά αποτελέσματα. Επίσης για πρώτη φορά παγκόσμια εφαρμόσαμε το σύστημα αυτό με διαδερμική τεχνική.
Εικόνα 1. Το σύστημα Apifix.
Ποιες είναι οι ενδείξεις για αυτό το σύστημα;
Το σύστημα αυτό προτείνεται για ελαστικές μικρές και μεσαίες σκολιώσεις (30°-50°).
Πως λειτουργεί το Apifix;
Αυτό το σύστημα λειτουργεί ως εσωτερικός κηδεμόνας. Πρόκειται βασικά για ένα εσωτερικό αυτόματο διατατήρα που εκπτύσσεται σταδιακά με γυμναστικές ασκήσεις. Το σύστημα αυτό είναι τοποθετημένο στις πάνω και κάτω άκρη της σκολίωσης και με την έκπτυξη μειώνει σταδιακά την σκολίωση. Οι ασκήσεις ξεκινούν δύο εβδομάδες μετά την τοποθέτηση του συστήματος (Εικ. 2).
A. B.
Εικόνα 2. A. Η νεαρή αυτή είχε 53° δεξιά θωρακική σκολίωση πριν την επέμβαση. Β. Τρείς μήνες μετά την τοποθέτηση του συστήματος η σκολίωση μειώθηκε στις 26°.
Πώς ξέρω αν η σκολίωσή μου είναι ελαστική;
Αυτό εκτιμάται με την κλινική εξέταση και με ακτινογραφίες της σπονδυλικής στήλης σε πλάγιες κάμψεις.
Χρειάζεται χειρουργείο για να μπεί;
Ναι. Όμως δεν πρόκειται για την κλασικό χειρουργείο της σκολίωσης. Το σύστημα αυτό μπαίνει, αλλά και βγαίνει, εύκολα με μια μικρή επέμβαση. Πρόκειται για μια ελάχιστα επεμβατική τεχνική, αναίμακτη, ατραυματική όπου ο ασθενής βγαίνει αυθημερόν ή την επόμενη μέρα από την κλινική.
Είναι επικίνδυνη επέμβαση;
Οι πιθανότητες επιπλοκών σε σχέση με το κλασικό χειρουργείο είναι σαφώς μικρότερες. Βέβαια όμως, και στις μικρότερες επεμβάσεις, πάντα υπάρχει πιθανότητα κάποιας επιπλοκής τόσο σε σχέση με την γενική αναισθησία όσο και σε σχέση με την ίδια την επέμβαση.
Είναι επώδυνο;
Όχι. Τις πρώτες μέρες θα υπάρχει ένας μέτριος πόνος στο σημείο της επέμβασης όπου μέρα με τη μέρα θα υποχωρήσει.
Χρειάζομαι φυσικοθεραπεία μετά την επέμβαση;
Ένα πρόγραμμα γυμναστικών ασκήσεων χρειάζεται να γίνει ξεκινώντας 2 εβδομάδες μετά την επέμβαση. Το πρόγραμμα αυτό είναι απλό και μπορεί να γίνει στο σπίτι. Για καλύτερα αποτελέσματα όμως συνιστάται η βοήθεια από έμπειρο φυσικοθεραπευτή (Εικ. 3).
Εικόνα 3. Ασκήσεις για την διόρθωση της σκολίωσης με το σύστημα Apifix.
Γιατί αυτό το σύστημα καταργεί τον κηδεμόνα;
Με τις υπάρχουσες ενδείξεις από την αμερικάνικη εταιρία σκολίωσης όταν η σκολίωση υπερβαίνει τις 20° ,πριν την σκελετική ωρίμανση, τότε συνιστάται η χρήση του κηδεμόνα σκολίωσης. Ενώ όταν υπερβαίνει η σκολίωση τις 40° τότε εκτιμάται η χειρουργική αντιμετώπιση. Όμως σύγχρονες μελέτες έχουν αποδείξει ότι με αυτές τις ενδείξεις τα 7 στα 10 παιδιά τελικά δεν χρειάζονται τον κηδεμόνα. Επειδή δεν γνωρίζουμε εκ των προτέρων πια παιδιά δεν χρειάζονται τον κηδεμόνα, τα υποβάλουμε όλα στη ψυχοφθόρα διαδικασία του κηδεμόνα προκειμένου να προστατέψουμε τα λιγότερα παιδιά από κάποια επιδείνωση της σκολίωσης. Σε αντίθεση με αυτό τον τρόπο αντιμετώπισης εμείς προτείνουμε την συνέχιση της κλινικής παρακολούθησης χωρίς την χρήση του κηδεμόνα στα παιδιά που έχουν σκολίωση μεγαλύτερη των 20° γιατί στα περισσότερα από αυτά θα σταματήσει από μόνη της η επιδείνωση. Στα παιδιά, αντιθέτως, που η σκολίωση θα υπερβεί τις 30° και συνεπώς έχουν πλέον αυξημένες πιθανότητες να επιδεινωθεί η σκολίωση θα συνιστάται η χρήση του συστήματος Apifix. Το σύστημα αυτό έχει την δυνατότητα να σταματά και να βελτιώνει τη παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης. Έτσι η αντιμετώπιση της σκολίωσης θα γίνεται σε λιγότερα παιδιά τα οποία όμως θα έχουν πραγματική ανάγκη. Επίσης, η έγκαιρη αντιμετώπιση της σκολίωσης με το σύστημα Apifix θα σταματά την επιδείνωση της παραμόρφωσης και έτσι θα αποφεύγονται μεγαλύτερα χειρουργεία για την σκολίωση.
Το σύστημα αυτό ‘δένει’ την σπονδυλική μου στήλη;
Όχι και αυτό είναι ένα από τα πλεονεκτήματα αυτού του συστήματος σε σχέση με τις παλαιότερες τεχνικές. Το σύστημα αυτό δεν ‘δένει’, δεν καταργεί την κίνηση της σπονδυλικής στήλης και αφήνει την σπονδυλική στήλη να αναπτυχθεί και μετά την επέμβαση.
Πρέπει να έχω αυτό το σύστημα για όλη μου τη ζωή;
Όχι. Το σύστημα αυτό έχει τρείς ρυθμίσεις που γίνονται με μια κεντρική βίδα: 1) την αυτόματη έκπτυξη, 2) το μπλόκ και 3) την ελεύθερη κίνηση. Αρχικά το σύστημα αυτό τοποθετείται στην αυτόματη έκπτυξη όπου η διάταση γίνεται με γυμναστικές ασκήσεις. Αν η επιθυμητή διόρθωση επιτυγχανθεί μπορούμε να μπλοκάρουμε περαιτέρω διόρθωση προκειμένου να μην γίνει υπερδιόρθωση. Η αλλαγή της ρύθμισης γίνεται με τοπική αναισθησία γυρνώντας τη συγκεκριμένη βίδα. Μετά την σκελετική ωρίμανση μπορούμε να ρυθμίσουμε το σύστημα να είναι ελεύθερο ώστε να διαπιστώσουμε αν η σπονδυλική στήλη έχει σταθεροποιηθεί ή έχει ακόμη τη τάση να στραβώνει. Συνήθως είναι σταθεροποιημένη κι έτσι μπορούμε, στη συνέχεια, να αφαιρέσουμε εντελώς το σύστημα όπως δηλαδή κάνουμε και με τον κηδεμόνα.
Είναι αποτελεσματικό το σύστημα αυτό;
Το σύστημα αυτό έχει μια περιορισμένη αλλά καλή αποτελεσματικότητα. Για αυτό το λόγο προτείνεται για μικρές και μέτριες σκολιώσεις (30°-50°). Για μεγαλύτερες σκολιώσεις θα χρειαστεί μεγαλύτερη χειρουργική επέμβαση (οπίσθια σπονδυλοδεσία με υλικά).