Σκολίωση-Παραδοσιακή Επέμβαση

Εσείς και ο χειρουργός σας αποφασίσατε να αντιμετωπίσετε χειρουργικά (με οπίσθια σπονδυλοδεσία) την σκολίωσή σας. Η οπίσθια σπονδυλοδεσία είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης και αποτελεί την πρώτη επιλογή για μεγάλες σκολιώσεις. Πήρατε αυτήν την απόφαση για κάποιον από τους παρακάτω λόγους:

• Η σκολίωση είναι μεγαλύτερη από 40°
• Προκαλεί πόνο
• Επηρεάζει την αναπνοή σας.

Σε αυτό το εγχειρίδιο θα βρείτε χρήσιμες πληροφορίες μετεγχειριτική σας αγωγή που θα σας βοηθήσουν σε μια γρηγορότερη αποκατάσταση.

Oφέλη από την επέμβαση

Ο σκοπός της επέμβασης είναι:

• Να σταματήσει την εξέλιξη της σκολίωσης.
• Να διορθώσει όσο γίνεται την παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης.

Επιπλοκές της επέμβασης

Δυστυχώς, όπως όλα τα χειρουργεία, παρόλο τις απαιτούμενες προφυλάξεις, και η χειρουργική διόρθωση ενέχει κινδύνους και επιπλοκές. Κάποιες από αυτές αναφέρονται στη συνέχεια:

• Αιμορραγία κατά την διάρκεια της επέμβασης.
• Τραυματισμός κάποιου νεύρου τυχαίνει λιγότερο από 1 στους 100 ανθρώπους.
• Σε 10 από τους 100 ανθρώπους κάποια από τις βίδες της οστεοσύνθεσης που χρησιμοποιήθηκαν μπορεί να προκαλεί κάποιο πρόβλημα και να χρειάζεται επανατοποθέτηση.
• Επιμόλυνση του χειρουργικού τραύματος μπορεί να συμβεί σε 1 από τους 100 ανθρώπους. Η αντιβιοτική θεραπεία συνήθως είναι αποτελεσματική.
• Τραυματισμός της μήνιγγας (η μεμβράνη που περιβάλλει τον νωτιαίο σάκο). Συνήθως οι τραυματισμοί είναι μικροί και αντιμετωπίζεται με συντηρητική θεραπεία. Σε σοβαρότερους τραυματισμούς απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση (συρραφή) της μήνιγγας.

Τύπος χειρουργικής επέμβασης

Η παραδοσιακή χειρουργική επέμβαση διαρκεί περίπου 4-6 ώρες. Το είδος της επέμβασης θα εξαρτηθεί από την σκολίωσή σας. Οι πιο συχνές επεμβάσεις είναι:

• Οπίσθια σπονδυλοδεσία με υλικό. Αυτή πραγματοποιείτε από πίσω και θα έχετε μια χειρουργική ουλή στο πίσω μέρος της πλάτης σας.
• Πρόσθια σπονδυλοδεσία με υλικό. Η επέμβαση αυτή πραγματοποιείτε από εμπρός. Η χειρουργική ουλή θα βρίσκεται στο πλάϊ του σώματος σας.
• Συνδυασμένη πρόσθια και οπίσθια σπονδυλοδεσία με υλικό. Σε αυτή τη περίπτωση η ουλή είναι και στο πλάϊ και πίσω.
• Μικρότερες σκολιώσεις (30°-50°) μπορούν να αντιμετωπιστούν με ένα νεότερο σύστημα, το Apifix, το οποίο τοποθετείται διαδερμικά με ατραυματική και αναίμακτη τεχνική. Η επέμβαση με αυτή τη τεχνική διαρκεί περίπου μία ώρα και η άσθενής μένει στο νοσοκομείο μία ημέρα. Άλλες μοντέρνες επεμβάσεις που δεν καταργούν την κίνηση της σπονδυλικής στήλης είναι το Vertebral Body Stapling και το Vertebral Body Tethering.

Τόσο η παραδοσιακή επέμβαση όσο και οι νεότερες τεχνικές (Apifix, Shilla, Magec) μπορούν να πραγματοποιηθούν με ρομποτική βοήθεια (OARM, Navigation).

Η κοπέλα αυτή αποφάσισε και χειρουργήθηκε λόγω της σκολίωσης. Εδώ βλέπετε τις ακτινογραφίες της πριν (αριστερά) και μετά την επέμβαση(δεξιά).

Υλικό σπονδυλοδεσίας

Έτσι ονομάζεται το μεταλικό υλικό που χρησιμοποιείτε στην σπονδυλοδεσία. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:

• Βίδες
• Μεταλικές ράβδους

Το ώφελος της χρήσης των μεταλικών βιδών και ράβδων είναι ότι η σπονδυλική στήλη είναι σταθερή αμέσως μετά την επέμβαση. Το οστικό μόσχευμα που χρησιμοποιείται (αυτομόσχευμα ή αλλομόσχευμα) θα ενσωματωθεί και θα κολήσει την σπονδυλική στήλη σε ένα διάστημα περισσότερο των 9 μηνών. Το τμήμα της σπονδυλικής στήλης που θα κολλήσει ασφαλώς θα είναι άκαμπτο.

Παραμονή στο νοσοκομείο

Κάθε άνθρωπος έχει τους δικούς του χρόνους ανάρρωσης. Συνήθως θα χρειαστεί να μείνετε στο νοσοκομείο μία με δύο εβδομάδες και σπάνια θα χρειαστεί περισσότερο από δύο εβδομάδες.

Μετά την επέμβαση

Το χειρουργικό τραύμα

Το χειρουργικό σας τραύμα μπορεί να είναι λίγο επώδυνο στην αρχή. Η επέμβαση δεν αδυνατίζει ή αποσταθεροποιεί την σπονδυλική σας στήλη. Είναι θέμα σύντομου καιρού η ανάρρωση του τραύματος και της μυϊκής λειτουργίας.

Αναλγησία

Η αναλγησία θα σας χορηγηθεί άμεσα μετεγχειρητικά αλλά και για όσο διαστημα χρειαστεί αργότερα. Ο έλεγχος του πόνου είναι σημαντικός τόσο για νοιώθετε άνετα αλλά και για να σας βοηθήσει στην μετέπειτα κινητοποίηση σας. Μην διστάσετε να παίρνετε παυσίπονα όταν τα χρειάζεστε. Είναι καλύτερα να παίρνετε τα παυσίπονα συστηματικά από ότι να περιμένετε να εγκαθίσταται ο πόνος. Μπορείτε, με ασφάλεια, να κάνετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες με τη βοήθεια των αναλγητικών χωρίς να φοβάστε οτι θα προκαλέσετε καμμία βλάβη.

Κηδεμόνας

Μετά την επέμβαση ίσως χρειαστεί να φορέσετε κηδεμόνα. Όταν θα μπορείτε να στέκεστε τουλάχιστον για 20 λεπτά θα φτιαχτεί στα μέτρα σας ένας κηδεμόνας. Ο σκοπός αυτού του κηδεμόνα είναι να σας βοηθήσει στην καινούργια θέση της σπονδυλικής σας στήλης και να σας ανακουφίζει μετεγχειρητικά. Ο κηδεμόνας φοριέται για τρεις μήνες περίπου (ίσως και περισσότερο). Δεν χρειάζεται να τον φοράτε όταν κοιμάστε ή όταν θέλετε να κάνετε ένα μπάνιο αλλά καλό είναι να τον φοράτε τις υπόλοιπες ώρες.

Φυσικοθεραπεία

Ο φυσικοθεραπευτής θα σας δεί την επόμενη μέρα του χειρουργείου. Την δεύτερη μέρα θα πρέπει να μπορείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι. Αυτό είναι το πρώτο βήμα της ανάρρωσής σας και βοηθάει στο να αποτρεπτούν μετεγχειρητικές επιπλοκές. Συνήθως δεν χρειάζεται περαιτέρω φυσικοθεραπεία μετά την αναχώρησή σας από το νοσοκομείο. Σε περίπτωση όμως που θα χρειαστεί μπορεί να σας βοηθήσει και ένας εξωτερικός φυσικοθεραπευτής.

Πόσο γρήγορα θα αναρρώσω;

Η επέμβαση θα εξαλείψει την αιτία του πόνου. Εξαρτάται από εσάς το πόσο γρήγορα θα γυρίσετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες. Μπορεί να νοιώθετε ένα αίσθημα κούρασης μία ή δύο μέρες μετά το χειρουργείο ως αποτέλεσμα της γενικής αναισθησίας θα εκπλαγείτε από το πόσο γρήγορα θα αναρρώνετε ύστερα την επέμβαση. Ο χρόνος ανάρρωσης είναι διαφορετικός για κάθε ασθενή και αυτό εξαρτάται από:

• την ηλικία σας
• την φυσική σας κατάσταση πριν το χειρουργείο
• το πόσο δεν φοβάστε να κινητοποιηθείται
• το πόσο πονάτε

Συνήθως κάποιοι ασθενείς εξέρχονται από το νοσοκομείο το ίδιο απόγευμα και άλλοι την επόμενη μέρα, όμως αυτό εξατομικεύεται αναλόγως τις ανάγκες του κάθε ασθενή. Θα χρειαστεί να ξεκινήσετε με αργό και σταθερό ρυθμό την κινητοποίησή σας για να επιτύχετε μια πλήρη ανάρρωση σε λίγους μήνες. Ίσως να νοιώσετε λίγο πόνο όταν θα είστε πιο επιθετικοί στις δραστηριότητές σας αλλά αυτό είναι φυσιολογικό και δεν χρειάζεται να ανησυχείσετε.

Καλές και κακές μέρες είναι αναμενόμενες

Θα ανακαλύψετε ότι κάποιες μέρες, από άποψης πόνου είναι καλύτερες και κάποιες χειρότερες. Αυτό είναι φυσιολογικό. Στις καλές μέρες τείνουμε να κάνουμε περισσότερα πράγματα αλλά αυτό δεν συνιστάται γιατί μπορεί να πυροδοτήσει τον πόνο. Είναι καλό να τηρούμε και το πρόγραμμα των δραστηριοτήτων μας και στις κακές μέρες. Μέσα σε δύο μήνες θα είστε σε θέση να κάνετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες σχετικά άνετα. Πιο βαριές δουλειές θα μπορείτε να τις κάνετε λίγο αργότερα. Δεν χρειάζεται να αποφεύγετε να σηκώνετε αντικείμενα αλλά αφήστε τα πολύ βαριά για αργότερα.

ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Τουαλέτα

Μπορεί να βρείτε δύσκολο στην αρχή να πηγαίνετε στην τουαλέτα. Μην ανησυχήσετε αλλά πάρτε τον χρόνο σας. Μπορεί να σας βοηθήσει η λήψη παυσίπονων 20 λεπτά πριν. Ο ήχος της ανοιχτής βρύσης καμιά φορά βοηθάει. Η δυσκοιλιότητα είναι αρκετά συχνή αλλά τίποτα άξιο ανησυχίας. Αυτό καμιά φορά είναι παρενέργεια των αναλγητικών. Βοηθάει να πιείτε καλές ποσότητες υγρών. Ίσως χρειαστεί να πάρετε κάποιο ηπακτικό. Αρκετές φορές βοηθάει μονάχα το περπάτημα.

Σήκωμα από το κρεβάτι

Γυρίστε στο πλάϊ του κρεβατιού, λυγίστε τα ισχία και τα γόνατα, σπρώχτε τα πόδια σας έξω από το κρεβάτι και σηκωθήτε σπρώχνοντας με τα χέρια σας. Βοηθάει αν το κρεβάτι σας είναι λίγο ψηλότερο από το συνηθισμένο. Μπορείτε προοδευτικά να προσπαθείτε να σηκώνεστε φυσιολογικά από το κρεβάτι.

Σκύβοντας εμπρός

Θα είναι ευκολότερο να χρησιμοποιείτε τα γόνατά σας παρά την μέση σας.

Πλύσιμο

Αρχικά είναι καλύτερα να πλένεστε στο νιπτήρα με μια πετσετούλα. Αυτό γίνεται για να μην επιμολυνθεί το τραύμα. Μπορείτε να κάνετε ντούζ ύστερα από λίγες μέρες. Μπάνιο καλύτερα να το αποφύγετε μέχρι να επουλώσει το τραύμα.

Ντύσιμο

Μπορεί να βρείτε ευκολότερο να ντυθείτε ξαπλωμένος ή καθισμένος. Μπορείτε να φορέσετε τα παπούτσια σας με τη βοήθεια μια γλώσσας ή ανεβάζοντάς τα πόδια σε μια καρέκλα.

Κάθισμα

Θα βρείτε ευκολότερο να κάθεστε σε κάτι αρκετά ψηλό, όπως ένα σκαμπό για παράδειγμα στην αρχή. Θα σας βοηθάει να κάθεστε για μικρά χρονικά διαστήματα εναλλάσοντας το με λίγο περπάτημα. Μπορείτε να κάθεστε σε κανονικές καρέκλες εφόσον νοιώθετε άνετα να το κάνετε αλλά συνήθως αυτό συμβαίνει ύστερα από λίγες εβδομάδες.

Σήκωμα από την καρέκλα

Αρχικά θα βρείτε ευκολότερο να χρησιμοποιείτε ψηλότερες καρέκλες. Αυτό θα βοηθήσει να σηκώνεστε ευκολότερα από την καρέκλα. Μπορείτε επίσης να βοηθιέσται σπρώχνοντας με τα χέρια σας.

Δουλειές στο σπίτι

Μπορείτε να επιστρέψετε στις δραστηριότητες σας όταν νοιώσετε ότι τα καταφέρνετε. Παρόλα αυτά μπορείτε να νοιώθετε πιο άνετα εαν:

• Χρησιμοποιείτε ηλεκτρικές που διευκολύνουν τις δουλείες σας όπως την ηλεκτρική σκούπα.
• Κάθεστε σε ψηλά σκαμπό όταν σιδερώνετε ή ετοιμάζετε το γεύμα.

Ψώνια

Αρχικά μπορείτε να ψωνίζετε πιο άνετα εάν:

• Χρησιμοποιείτε δύο μικρές τσάντες ή ένα σακίδιο.
• Χρησιμοποιείτε ένα ρηχό καρότσι για τα ψώνια αντί από βαθύ.

Επίσης

• Μπορείτε να χρησιμοποιείσετε την υπηρεσία «μεταφοράς αγορών στο σπίτι» που συνήθως έχουν τα super market.
• Προσπαθήστε αγορές από το internet.

Προοδευτική δραστηροποίηση

Μετά το χειρουργείο ο καθένας θα πρέπει να κτίσει ξανά την φυσική του κατάσταση σιγά σιγά. Αυτό το κεφάλαιο θα σας δώσει μερικές οδηγίες. Σαν γενικό κανόνα, να κάνετε την κινητοποίησή σας αργά και από λίγο την κάθε φορά. Καθορίστε μια ρουτίνα δραστηριοτήτων και προοδετικά αυξάνετέ τις βήμα βήμα, μέρα με την μέρα. Το πρώτο πράγμα είναι να δείτε τι μπορείτε να κάνετε εκείνη την στιγμή. Βοηθάει να κρατάτε μια καταγραφή.

Μπορώ να Καθίσω για ____________________ λεπτά.

Μπορώ να περπατήσω για ____________________ λεπτά.

Μπορώ να μεταφέρω ___________________ κιλά από το ένα τραπέζι στο άλλο.

Μπορώ να σταθώ όρθιος για ________________ λεπτά.

Αφού ξέρετε τι μπορείτε να κάνετε μπορείτε δουλέψετε ώστε να το βελτιώσετε. Για να το άνετε αυτό πρέπει να κάνετε λίγο λιγότερα πράγματα από αυτά που μπορείτε (ας πούμε 80%) αλλά να τα επαναλαμβάνετε συχνά και προοδευτικά να αυξάνετε τις δραστηριότητές σας κάθε λίγες μέρες. Μέσα σε δύο μήνες θα είστε σε θέση να κάνετε τις καθημερινές σας δραστηριότητες σχετικά άνετα. Πιο βαριές δουλειές θα μπορείτε να τις κάνετε λίγο αργότερα. Δεν χρειάζεται να αποφεύγετε να σηκώνετε αντικείμενα αλλά αφήστε τα πολύ βαριά για αργότερα.

Επιστροφή στις φυσιολογικές δραστηριότητες

Θα χρειαστούν λίγες εβδομάδες για να γυρίσετε στις βασικές σας δραστηριότητες. Ξεκινήστε βγαίνοντας έξω, κάνοντας τακτικά γυμναστική, ψώνια, συναντήσεις με φίλους. Αυτά θα αυξήσουν την εμπιστοσύνη για μέση σας. Μέσα σε ένα ή δύο μήνες θα μπορείτε να συμμετέχετε και σε πιο βαριά αθλήματα αφού βέβαια έχετε σταδιακά κτίσει την φυσική σας κατάσταση.

Κτίστε σταδιακά την φυσική σας κατάσταση
						και ούτο καθ’εξής
					20 λεπτά
				15 λεπτά
			11 λεπτά
		8 λεπτά
	6 λεπτά
5 λεπτά
Καθιστός/όρθιος/οδήγηση/ποδηλασία/περπάτημα/κολύμβηση/τρέξιμο/κ.ά.

Οδήγηση

Μπορείτε να οδηγήσετε δύο εβδομάδες ύστερα την επέμβαση εφόσον ελέγχετε τα πετάλια και μπορείτε να φρενάρετε. Καλό είναι να ενημερώσετε την ασφάλεια σας ότι υπεβληθήκατε σε εγχείρηση. Μπορείτε να δοκιμάσετε να μπείτε στο αυτοκίνητο ως συνήθως αλλά αν αυτό είναι δύσκολο μπορείτε πρώτα να καθήσετε και μετά να φέρετε τα πόδια σας μέσα. Όπως και με τις άλλες δραστηριότητες πρέπει να ξεκινήσετε σιγά σιγά με μικρές διαδρομές. Συχνές στάσεις και λίγο περπάτημα θα σας βοηθήσουν.

Σεξουαλική δραστηριότητα

Η μέση σας δεν είναι εύθραυστη, οπότε μπορείτε να αποφασίσετε το πότε, όταν νοιώθετε άνετα για αυτό. Αυτό διαφέρει από άτομο σε άτομο.

Επιστροφή στην εργασία ή σχολείο

Θα χρειαστείτε να αποκαταστήσετε μια καλή φυσική κατάσταση για να γυρίσετε πίσω στη δουλειά ή το σχολείο όσο το συντομότερο δυνατόν. Δεν χρειάζετε να περιμένετε να φύγει εντελώς ο πόνος. Το πόσο χρονικό διάστημα θα χρειαστεί να λείψετε από την δουλειά εξαρτάται από τον τύπο της δουλειάς σας. Ακολουθεί μια αδρή εκτίμηση της αποχής από την εργασία σας:

• Δουλειά γραφείου – 8-12 εβδομάδες.
• Δουλειά με μετακινήσεις ελαφριών αντικειμένων – 4-6 μήνες.
• Δουλειά με μετακινήσεις βαρύτερων αντικειμένων – 12 μήνες.

Βοηθάει να κάνετε ένα πλάνο του πότε και πως θα γυρίσετε στην δουλειά και στις φυσιολογικές σας δραστηριότητες.

Πλάνο επιστροφής στην εργασία

Τι από αυτά χρειάζετε να κάνετε στη δουλειά σας; (κάθισμα/άρση βαρών/σπρώξιμο/τράβηγμα/οδήγηση/σκύψυμο/περπάτημα)

Ποια από αυτές τις δραστηριότητες δεν είναι πρόβλημα;

Ποιά από αυτές τις δραστηριότητες μπορεί να είναι δύσκολη;

Πως μπορείτε να κάνετε αυτή τη δραστηριότητα ευκολότερη;

Πότε σκοπεύετε να επιστρέψετε στη δουλειά;

Πόσες ώρες/ημέρες θα προετοιμαστείτε για αυτό;

Σε ποιόν πρέπει να μιλήσετε για να τροποποιήσετε κάποιες δραστηριότητες που θα σας δυσκολεύουν στη δουλειά αρχικά;

 Έχετε κάποιο πρόβλημα μετά το χειρουργείο;

Λίγοι από τους ασθενείς παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα μετά το χειρουργείο όταν είναι πια στο σπίτι. Επικοινωνείστε με τον γιατρό σας αν κάτι από τα παρακάτω συνβαίνει:

• Οποιαδήποτε δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης ή του εντέρου.
• Οποιαδήποτε παράξενη αίσθηση πόνου, βελονιάσματος και μουδιάσματος.
• Αν το τραύμα σας γίνει εξέρυθρο και παράγει υγρά ή πύον.
• Αν έχετε πυρετό.

  Εάν έχετε οποιαδήποτε απορία παρακαλώ επικοινωνείστε μαζί μας.

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Αυτές οι ασκήσεις έχουν σκοπό να βελτιώσουν την ισχύ και την ευλυγισία της σπονδυλικής σας στήλης. Ξεκινάμε σταδιακά και προοδευτικά αυξάνουμε την δυσκολία της άσκησή μας. Είναι καλύτερα να κάνουμε λίγες ασκήσεις αλλά πολλές φορές την ημέρα παρά να προσπαθούμε να τις κάνουμε όλες μαζί με την μία. Επιπροσθέτως είναι σημαντικό:

• Να παίρνετε 2 ή 3 βαθειές αναπνοές κάθε μισή ώρα για να αποτρέψετε την ανάπτυξη λοίμωξης του αναπνευστικού.
• Ανά τακτά διαστήματα πιέστε πάνω και κάτω τα πόδια σας, σπρώχτε με το πίσω μέρος των γονάτα των σας κόντρα στο κρεβάτι και σφίχτε τους γλουτιαίους μύες για να αποτρέψετε την ανάπτυξη εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης.

Ασκήσεις με τον κηδεμόνα

Ξαπλωμένοι στην πλάτη σας και με τα γόνατα λυγισμένα σφίξτε τους κοιλιακούς σας και ανασηκώστε το κεφάλι και τους ώμους.

Τοποθετήστε τα χέρια σας πίσω από το ένα γόνατο και σιγά-σιγά εκτείνετε το γόνατο. Επαναλάβετε από την άλλη πλευρά. Την άσκηση αυτή μπορείτε να την κάνετε το πρωΐ πριν φορέσετε τον κηδεμόνα.

Καθίστε και σηκωθήτε σε μια καρέκλα χωρίς να χρησιμοποιήσετε τα χέρια σας.

Ανεβείτε και κατεβείτε ένα σκαλοπάτι. Ξεκινήστε με το άλλο πόδι.

Στην όρθια θέση ανασηκώστε το πόδι προς το αντίθετο χέρι. Επαναλάβετε από την άλλη πλευρά.

Σε όρθια θέση κρατήστε ένα βάρος (μπουκάλι νερό, τενεκεδάκι αναψυκτικού κ.ά.) και ανασηκώστε το πάνω από το ύψος του κεφαλιού. Επαναλάβετε από την άλλη πλευρά.

Ασκήσεις να προσθέσετε όταν βγεί ο κηδεμόνας

Μπορεί να νοιώθετε κάπως σφιχτή τη μέση σας. Αυτές οι ασκήσεις θα βοηθήσουν να βελτιώσετε την ευλυγυσία της μέσης σας.

Ξαπλώστε με την πλάτη (ύπτια θέση) και με τα χέρια σας τραβήχτε το ένα γόνατο κόντρα στο στήθος. Επαναλάβετε από την άλλη πλευρά.

Ξαπλώστε με πλάτη σας (ύπτια θέση) και τραβήχτε με τα χέρια σας τα γόνατα κόντρα στο στήθος.

Ξαπλώστε με την πλάτη και τραβήχτε με την λεκάνη σας το ένα πόδι προς τα εσάς ώστε να φαίνεται βραχύτερο από το άλλο. Επαναλάβετε από την άλλη πλευρά.

Ξαπλωμένοι στην πλάτη σας και με τα γόνατα λυγισμένα σφίξτε τους κοιλιακούς σας και ανασηκώστε το κεφάλι και τους ώμους.

Γονατίστε στα τέσσερα και κυρτώστε προς τα κάτω την μέση σας.

Ξαπλώνοντας σε μια σταθερή βάση μέχρι το ύψος της λεκάνης ανασηκώστε τεντώνοντας προς τα πίσω το ένα πόδι.

Στην όρθια θέση εκτείνετε το χέρι σας πάνω από το κεφάλι και γέρνετε στο πλάϊ. Επαναλάβετε από την άλλη πλευρά.

Μπορείτε να εξασκηθείτε με το ποδήλατο.

• Ξεκινήστε με χαμηλή αντίσταση
• Αυξήστε προοδευτικά την δυσκολία.

Μπορείτε να γυμναστείτε με κολύμβηση μετά από 3 μήνες.

Περιπτώσεις ασθενών